Т.ОТГОНТӨГС: Тоглолт болгон үнэ цэнэтэй, нэг онооны араас зүтгэсэн аястай ширүүн болж байна

   Монголын волейболын дээд лигийн II тойргийн тоглолд Эрдэнэт үйлдвэрийн “Хангарьд палас”-т амжилттай явагдаж өндөрлөлөө. Энэ үеэр IV цахилгаан станцын “Эрчим” багийн менежер, Волейболын Олон улсын хэмжээний мастер Төмөрбаатарын ОТГОНЧУЛУУН-тай ярилцсан юм.  

   - Та хэдэн настайдаа волейболын спортод хөл тавьсан бэ?
   - Тавдугаар ангийн сурагч байхаасаа волейболын спортоор хичээллэж эхэлсэн. Би Хэнтийн Бэрхийн уурхайн тосгонд төрсөн. Аав маань уурхайчин хүн байсан. Ээж маань ч уурхайн станцад насаараа ажиллаад гавьяаны амралтадаа суусан. Манайхан намайг волейболоор хичээллэхэд эхэндээ төдийлөн дэмжээгүй. Аав маань залуудаа том биетэй, бөх барилддаг хүн байсан юм. Би үеийнхэнтэйгээ “ноцолдохоороо” амар унадаггүй хүүхэд байсан болохоор намайг бөх болгох сонирхолтой. Би бөхөд “хорхойгүй”. Тэгээд гэрийнхэндээ бөхийн секцэндээ явлаа гэж хэлээд волейболын секц рүүгээ орчихдог байж билээ.

   - Та анхны багш, волейболын анхны багийнхаа талаар дурсаач?
   - Бэрхийн анхны багш маань волейболын спортын мастер З.Лувсандорж гэж хүн бий. Багшийн секцэнд 90-ээд хүүхэд анх орсон юм. Шигшигдсээр 25-уулаа үлдсэн. Би багтаа довтлогчийн үүрэг гүйцэтгэдэг байсан. Есдүгээр ангийн сурагч байхдаа Хэнтий аймгийн шигшээ багийн бүрэлдэхүүнд багтаж Улсын аваргын тэмцээнд оролцохоор Улаанбаатар хотод анх ирж үзсэн. Волейболын Олон улсын хэмжээний мастер Р.Тамир, Монгол Улсын шигшээ багийн тамирчин Хангай, Тэмүүжин, дуучин Базарсадын Болдбаатар бид нэгэн үеийн тамирчид. Тэр жил дуучин Б.Болдбаатар ирээгүй. Сумаасаа одоо энэ “Гранд мед” эмнэлгийн их эмч Тэмүүжин бид хоёр аймгийнхаа шигшээ багт тоглож байлаа. Шагдар багшийн нэрэмжит шигшээ наймын тэмцээнээс бид мөнгөн медаль хүртэж их урамшсан. Улсаас авсан анхны том шагнал.

   - Тэр үед Бэрхийн уурхай орос ажилчид олонтой байсан нь волейболын спорт илүү хөгжихөд нөлөөлсөн үү?
   - Нөлөө бий. Гэхдээ 1998 онд Хэнтийн Батширээт сумаас волейболын спортын мастер, Монгол Улсын шигшээ багийн тамирчин Ч.Түвшинтөр Бэрхийн уурхайд ирж, биднийг дасгалжуулан Өсвөрийн Улсын аваргын тэмцээнд анх удаа хөдөөний тосгоны хүүхдүүд оролцож байлаа. Ёстой л “битүү морьд” гэдэг шиг хэн ч танихгүй хүүхдүүд очоод одоогийн Улсын  шигшээ багийн тамирчин М.Мөнх-Оргил, Хаш-Эрдэнэ тэргүүтэй тэр үеийн мундаг залуусыг хожиж хүрэл медаль хүртсэн.

   - Насанд хүрэгчдийн тэмцээнд ямар амжилтууд үзүүлж байв?
   - 1999 онд насанд хүрэгчдийн Улсын аваргын тэмцээнд анх тоглож, А зэрэглэлийн Улсын аварга болсон. 2000 онд насанд хүрэгчдийн Улсын аварга шалгаруулах тэмцээн Дорнодод болоход хоёрдугаар байрт шалгарч волейбол тоглох асар их хүсэл эрмэлзэлтэй болсон. Тэр жил Зүүн Азийн аварга шалгаруулах тэмцээн Монголд болоход Бөхийн өргөөний тавцан дээр үзэж суухдаа яавал Улсын шигшээ багийн тамирчин болдог юм бол гэж бодож билээ. Миний үзэж, бахдаж суусан хүмүүс бол манай М.Мөнх-Оргил, Р.Тамираа, Түвшинбат нар байсан. Үеийн нөхдөөсөө цойлоод гарчихсан залуус үнэхээр гоё харагдсан. Тэгээд л волейболдоо бүхий л сэтгэл зүрхээ, цаг заваа зориулж дурлах ёстой юм байна гэдгийг ойлгож шаргуу бэлтгэл хийсэн.

   - Та “Уурхайчин” багийн анхдагчдийн нэг байхаа?
   - “Уурхайчин” багийн үүсгэн байгуулагчдийн хамгийн бага нь би байлаа. 1998 онд би 18 настай байсан. Одоогийн Монголын Волейболын холбооны Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Г.Баярсайхан, С.Амгаабазар, “өндөр” Амгаланбаатар, Өлзийсайхан, Түвшинтөр, Төмөрөө, Гэндэн гээд Дорнодговийн  волейболчин ах нарыг, уурхай дагасан хэдэн залуусыг цуглуулж баг болгосон. Одоо энэ Монголын волейболын холбооны нарийн бичгийн дарга, Олон улсын хэмжээний мастер Г.Баярсайхан “Уурхайчин” багийн анхны дасгалжуулагч.

   - Тэр цагаас “Уурхайчин” багийн амжилтын буухиа эхэлсэн үү?
   - 2000 онд Залуучуудын Улсын аваргын тэмцээн Монголд анх нээгдэхэд “Уурхайчин” баг маань түрүүлж байлаа. Тэр жилийнхээ Улсын аваргыг бас авчихаж байгаа юм. Насанд хүрэгчдийн Улсын аварга шалгаруулах тэмцээн Дорнод аймагт болоход алтыг нь авсан. 2001 онд дахин Залуучуудын Улсын аварга болсон. Клубуудын цомын аваргаар хүрэл медаль хүртсэн. Ах нар тусдаа, бид үеэрээ ороод жаахан хүүхдүүд хүрэл авчихаж байгаа юм.

   - Та өөрийгөө ямар тоглолтоор анх таниулсан гэж боддог вэ?
   - 2003 онд Спортын төв ордонд анх болсон Үндэсний дээд лигээр өөрийгөө хүмүүст таниулсан гэх үү дээ. Х.Бадамсүрэн захирал, Эрдэнэт үйлдвэрийн Үйлдвэрлэл эрхэлсэн захирал байсан Д.Даваасамбуу ах манай дасгалжуулагчийн сандал дээр суудаг байсан юм. Тэд хоорондоо ярьж байгаад Монголын лидер тоглогч А.Дашзэвэг ахыг заменд суулгаад оронд нь Т.Отгонтөгсийг гаргаж үзье гэж шийдсэн юм билээ. Эрдэнэт үйлдвэрийн “Харх” гэж үнэхээр сайн багтай тоглосон ч би үнэхээр хаалтанд ороогүй. Тэр өдөр манайх хожигдсон бол дууссан газар. Бид тоглолтыг эргүүлж маргааш дахин тоглолт гаргуулсан. 23 настай дээд лигийн талбай дээр цахиур хагалж явлаа.

   - “Уурхайчин” багт хэдэн жил тоглосон бэ?
   - 1998-аас 2006 он хүртэл “Уурхайчин” багт найман жил тоглосон. Монгол Улсын шигшээ багийн бүрэлдэхүүнд орж 2002 онд Зүүн Азийн аварга шалгаруулах тэмцээн Шанхайд болоход тоглосон. 2003, 2004 онд Монгол Улсын шигшээ багийн бүрэлдэхүүнд багтаж дахиад Зүүн Азийн тэмцээнд тоглосон. Ингэж л Улсын шигшээгийн тамирчин болсон доо. 2005 онд “Уурхайчин” баг дээд лигийн аварга болсон юм. Өмнө нь дээд лигээс гурван мөнгө авсан байсан. Тэгээд Х.Бадамсүрэн захирал маань ч ажлаа өглөө, “Уурхайчин” баг маань ч эвгүйтсэн. Тэр үед ажил, амьдралаа бодъё, бөмбөг нүдсээр байтал нас явлаа гэж бодоод хэдэн найзтайгаа Тавантолгойд ажиллахаар явахын өмнө орой одоогийн Монголын Волейболын холбооны Ерөнхийлөгч Ц.Баярбаатар дарга намайг утсаар дуудсан. Очсон өдрөө л станцад ажилд орчихдог юм.

   - Ямар санал тавьсан болоод Оюутолгойг орхиод тийшээ орчихов?
   - Ах нь чамайг ажилтай болгоё. Манай “Эрчим” багт яг л энэ эрчээрээ тоглоод, удирдаад яв гэсэн. Дээд лигийн аваргыг авчихъя гэж зүтгээд бараагүй. Мөнгөн медалийг бол гурав ч авсан. Харин одоогийн дээд лигийн хэмжээний тамирчид ордог клубуудын цомын төлөөх тэмцээнд манай “Эрчим” баг 2014, 2015 онд түрүүлсэн. Би тэрийгээ дээд лигийн аварга гэж тооцдог.

   - Энэ удаагийн дээд лигийн тэмцээний өрсөлдөгчид ширүүн байна уу?
   - Баг болгон сайн байна. Хоёрдугаар тойргийн эхний тоглолтоо Эрдэнэт үйлдвэрийн “Уурхайчин” багтай хийсэн. Тэнд 15, 16, 17 настай хүүхдүүд байна. Тэгэхэд бид тэдэнд нэг парт алдах жишээний. Тоглолт болгон үнэ цэнэтэй, нэг онооны араас зүтгэсэн аястай ширүүн болж байна. 4-р цахилгаан станцын Б.Төмөрхуяг захиралтай хамт олныхоо итгэлийг алдахгүйг хичээж байна даа.
 
   - Баярлалаа.     

М.ОДГЭРЭЛ